ГЛАВА 1
АГУЛЬНЫЯ ПАЛАЖЭННІ
1. Сапраўдны статут дзяржаўнай установы адукацыі "Уланаўскі вучэбна-педагагічны комплекс дзіцячы сад - базавая школа Шклоўскага раёна" (далей - Установа) распрацаваны ў адпаведнасці з Кодэксам Рэспублікі Беларусь аб адукацыі, у адпаведнасці з патрабаваннямі Грамадзянскага кодэкса Рэспублікі Беларусь.
2. Установа ажыццяўляе сваю дзейнасць у адпаведнасці з Канстытуцыяй Рэспублікі Беларусь, Грамадзянскім кодэксам Рэспублікі Беларусь, Кодэксам Рэспублікі Беларусь аб адукацыі, Палажэннем аб агульнаадукацыйнай установе, гэтым Статутам, які зацвярджаецца ва ўстаноўленым заканадаўствам парадку, а таксама іншым дзеючым заканадаўствам.
3. Установа з'яўляецца некамерцыйнай арганізацыяй, якая фінансуецца з мясцовага бюджэту. Заснавальнікам Установы з'яўляецца Шклоўскі раённы выканаўчы камітэт (названы ў далейшым Заснавальнік), які ажыццяўляе кіраўніцтва і каардынацыю яго дзейнасці.
Месца знаходжання Заснавальніка: 213004, Рэспубліка Беларусь, Магілёўская вобласць, г. Шклоў, вул. Ленінская, д.76.
Органам дзяржаўнага кіравання, упаўнаважаным Заснавальнікам кіраваць маёмасцю Установы, з'яўляецца аддзел па адукацыі Шклоўскага раённага выканаўчага камітэта (названы ў далейшым Упаўнаважаны орган).
4. Установа з'яўляецца юрыдычнай асобай, якая мае ў аператыўным кіраванні адасобленую маёмасць, нясе самастойна адказнасць па сваіх абавязацельствах, можа ад свайго імя набываць і ажыццяўляць маёмасныя і немаёмасныя правы, выконваць абавязацельствы, быць істцом і адказчыкам у судзе.
Установа мае пячатку з выявай Дзяржаўнага герба Рэспублікі Беларусь, штамп са сваім найменнем.
5. Установа функцыянуе ў складзе дзіцячага сада і I-IX класаў, рэалізуе адукацыйныя праграмы агульнай сярэдняй адукацыі, праграму выхавання і абароны правоў і законных інтарэсаў дзяцей, якія знаходзяцца ў сацыяльна небяспечным становішчы, можа рэалізоўваць адукацыйныя праграмы спецыяльнай адукацыі на ўзроўні агульнай сярэдняй адукацыі, адукацыйную. праграму дадатковай адукацыі дзяцей і моладзі, праграму выхавання дзяцей, якія маюць патрэбу ў аздараўленні.
6. Установа ў сваёй рабоце ўзаемадзейнічае з іншымі ўстановамі адукацыі, установамі культуры, навукі, органамі аховы здароўя, унутраных спраў, службай занятасці насельніцтва і іншымі дзяржаўнымі і недзяржаўнымі арганізацыямі.
Ва Установе не дапускаецца стварэнне і дзейнасць палітычных партый, іншых грамадскіх аб'яднанняў, якія маюць палітычныя мэты, а таксама стварэнне і ананімная ці іншая супярэчная заканадаўству дзейнасць рэлігійных арганізацый.
Установа ў пытаннях выхавання на падставе пісьмовых заяваў вучняў (законных прадстаўнікоў непаўналетніх вучняў) у па-за навучальны час можа ўзаемадзейнічаць з зарэгістраванымі рэлігійнымі арганізацыямі з улікам іх уплыву на фарміраванне духоўных, культурных і дзяржаўных традыцый беларускага народа. Парадак, умовы, змест і формы такога ўзаемадзеяння вызначаюцца Урадам Рэспублікі Беларусь па ўзгадненню з Прэзідэнтам Рэспублікі Беларусь.
7. Месцазнаходжанне Установы: 213020, Рэспубліка Беларусь, Магілёўская вобласць, Шклоўскі раён, в. Вялікае Уланава, вул. Новая, 2.
8. Поўнае найменне Установы:
на рускай мове: Дзяржаўная ўстанова адукацыі "Уланаўскі вучэбна-педагагічны комплекс дзіцячы сад - базавая школа Шклоўскага раёна";
на белорусском языке: Дзяржаўная ўстанова адукацыi «Уланаўскі вучэбна-педагагічны комплекс дзіцячы сад – базавая школа Шклоўскага раёна».
Скарочанае найменне Установы:
на рускай мове: Уланаўскі КПК дзіцячы сад-базавая школа Шклоўскага раёна;
на белорусском языке: Уланаўскі ВПК дзіцячы сад-базавая школа Шклоўскага раёна.
9. Установа лічыцца створанай як юрыдычная асоба з моманту яе дзяржаўнай рэгістрацыі.
10. Змяненні і дапаўненні ў гэты Статут Установы ўносяцца пасля іх зацвярджэння Заснавальнікам у парадку, устаноўленым дзеючым заканадаўствам Рэспублікі Беларусь.
РАЗДЗЕЛ 2
ТЫП, ВІД, ПРАДМЕТ, МЭТЫ І ЗАДАЧЫ ДЗЕЙНАСЦІ УСТАНОВЫ
11. Установа з'яўляецца ўстановай агульнай дашкольнай і сярэдняй адукацыі, арганізаванай у выглядзе вучэбна-педагагічнага комплексу дзіцячы сад-базавая школа.
12. Установа забяспечвае атрыманне дашкольнай і агульнай сярэдняй адукацыі. Агульная базавая адукацыя ўключае дзве ступені:
I ступень - пачатковая адукацыя (I - IV класы);
II ступень - базавую адукацыю (V - IX класы).
I і II ступені агульнай сярэдняй адукацыі складаюць агульную базавую адукацыю.
Ва Установе ажыццяўляецца дашкольная адукацыя праз рэалізацыю праграмы дашкольнай адукацыі і падрыхтоўка дзяцей да навучання на I ступені агульнай сярэдняй адукацыі.
На І ступені агульнай сярэдняй адукацыі рэалізуецца адукацыйная праграма пачатковай адукацыі.
Пачатковая адукацыя дае права на працяг адукацыі на II ступені агульнай сярэдняй адукацыі.
На ІІ ступені агульнай сярэдняй адукацыі рэалізуецца адукацыйная праграма базавай адукацыі.
Засваенне зместу адукацыйнай праграмы базавай адукацыі з'яўляецца абавязковым.
13. Тэрмін атрымання базавай адукацыі складае 9 гадоў (для асоб з асаблівасцямі псіхафізічнага развіцця - 9-10 гадоў).
Тэрміны навучання на ступенях агульнай сярэдняй адукацыі складаюць: на І ступені - 4 гады (для асоб з асаблівасцямі псіхафізічнага развіцця - 4-5 гадоў); на ІІ ступені - 5 гадоў.
14. Ва Установе на І і ІІ ступені агульнай сярэдняй адукацыі можа рэалізоўвацца адукацыйная праграма дадатковай адукацыі дзяцей і моладзі.
Тэрмін атрымання дадатковай адукацыі дзяцей і моладзі вызначаецца навучальна-праграмнай дакументацыяй адукацыйнай праграмы дадатковай адукацыі дзяцей і моладзі.
15. Навучанне ва Установе арганізавана ў вочнай (дзённай) форме атрымання адукацыі.
16. Прадметам дзейнасці Установы з'яўляецца выхаваўчая і адукацыйная дзейнасці, якая ажыццяўляецца ў адпаведнасці з заканадаўствам Рэспублікі Беларусь, якія ўключаюць у сябе арганізацыю і правядзенне вучэбнай, выхаваўчай і метадычнай работы.
17. Асноўнай мэтай дзейнасці Установы з'яўляецца выхаванне і навучанне, авалоданне ў далейшым прафесіяй ва ўстановах адукацыі, якія забяспечваюць атрыманне прафесійна-тэхнічнай, сярэдняй спецыяльнай адукацыі, вышэйшай адукацыі, праз іншыя формы прафесійнага навучання, а таксама да свядомага ўключэння ў працоўную дзейнасць.
18. Асноўнымі задачамі Установы з'яўляюцца:
ахова, зашыта і ўмацаванне фізічнага і псіхічнага здароўя дзяцей, фарміраванне асноў здаровага ладу жыцця; забеспячэнне інтэлектуальнага, асобаснага і фізічнага развіцця; далучэнне дзяцей да агульначалавечых каштоўнасцей;
забеспячэнне ранняй сацыялізацыі дзяцей у калектыве аднагодкаў і дарослых; выяўленне і развіццё індывідуальных схільнасцей і задаткаў дзяцей;
узаемадзеянне з сям'ёй для забеспячэння паўнацэннага развіцця дзіцяці;
забеспячэнне атрымання вучнямі агульнай сярэдняй адукацыі, а таксама неабходных для выбару ў далейшым прафесіі першасных ведаў і навыкаў;
падрыхтоўка вучняў да паступлення ва ўстановы, якія забяспечваюць атрыманне прафесійна-тэхнічнай, сярэдняй спецыяльнай адукацыі;
фарміраванне і развіццё асобы вучняў, развіццё іх здольнасцей і схільнасцей, фарміраванне навуковага светапогляду, авалоданне сацыяльнымі, культурнымі, маральнымі нормамі і правіламі.
1.9. Установа ажыццяўляе наступныя віды дзейнасці:
установа мае права ажыццяўляць дзейнасць, на занятак якой неабходна атрыманне ліцэнзіі. Права на такую дзейнасць спыняецца па заканчэнні тэрміна такой ліцэнзіі.
ГЛАВА 3
КРЫНІЦЫ І ПАРАДАК ФАРМАВАННЯ МАЙНАСЦІ УСТАНОВЫ
20. Маёмасць, перададзеная Установе, знаходзіцца ў камунальнай уласнасці і замацавана за ёй на праве аператыўнага кіравання.
Установа ў адносінах да замацаванай за ёй маёмасці ажыццяўляе ў межах, устаноўленых заканадаўствам, у адпаведнасці з мэтамі сваёй дзейнасці, заданнямі ўласніка і назначэннем маёмасці права валодання, карыстання і распараджэння ім.
21. Маёмасць Установы складаюць асноўныя фонды, абаротныя сродкі, а таксама іншыя матэрыяльныя каштоўнасці, кошт якіх адлюстроўваецца ў самастойным балансе.
22. Установа не мае права без згоды Заснавальніка адчужаць або іншым спосабам распараджацца замацаванай за ёй маёмасцю і маёмасцю, набытай за кошт сродкаў, выдзеленых ёй, калі іншае не ўстаноўлена заканадаўчымі актамі.
23. Матэрыяльна-тэхнічная база Установы фарміруецца па дзеючым нарматывам, з улікам забеспячэння атрымання агульнай сярэдняй адукацыі і форм навучання.
24. Фінансаванне Установы ажыццяўляецца за кошт сродкаў мясцовага бюджэту на аснове дзяржаўных і мясцовых нарматываў фінансавання, якія вызначаюцца ў разліку на аднаго вучня для гэтага тыпу і віду ўстановы адукацыі.
Прыцягненне Установай дадатковых сродкаў не прыводзіць да зніжэння нарматываў і памераў яго фінансавання з бюджэту.
25. Дадатковымі крыніцамі фінансавання Установы з'яўляюцца:
сродкі, атрыманыя ад дзейнасці, якая прыносіць даходы;
бязвыплатная (спонсарская) дапамога юрыдычных і фізічных асоб;
іншыя крыніцы, не забароненыя заканадаўствам Рэспублікі Беларусь.
26. Установа ва ўстаноўленым заканадаўствам парадку можа ажыццяўляць платную адукацыйную дзейнасць па аказанні дадатковых адукацыйных паслуг, якія не фінансуюцца з бюджэту.
Кошт дадатковых адукацыйных паслуг вызначаецца ў адпаведнасці з заканадаўствам з улікам эканамічна абгрунтаваных затрат і зацвярджаецца дырэктарам Установы па ўзгадненню з Упаўнаважаным органам і фінансавым аддзелам райвыканкама.
27. Грашовыя сродкі, атрыманыя ад дзейнасці, якая прыносіць даходы, пасля выплаты ва ўстаноўленым заканадаўствам парадку падаткаў, збораў (пошлін) паступаюць у самастойнае распараджэнне Установы, улічваюцца на асобным балансе, калі іншае не прадугледжана заканадаўствам, і выкарыстоўваюцца на бягучае ўтрыманне, стварэнне і ўмацаванне матэрыяльна. -тэхнічнай базы ў адпаведнасці з заканадаўствам.
28. Умацаванне, абнаўленне і развіццё матэрыяльна-тэхнічнай базы Установы ажыццяўляецца за кошт бюджэтных сродкаў, а таксама за кошт сродкаў, атрыманых ад дзейнасці, якая прыносіць даходы, бязвыплатнай (спонсарскай) дапамогі арганізацый, фізічных і юрыдычных асоб, іншых відаў дзейнасці, якія не супярэчаць заканадаўству Рэспублікі Беларусь.
ГЛАВА 4
ПАРАДАК КІРАВАННЯ ДЗЕЙНАСЦЬ УСТАНОВЫ
29. Упраўленне Установай ажыццяўляецца ў адпаведнасці з Кодэксам аб адукацыі Рэспублікі Беларусь, палажэннем аб вучэбна-педагагічным комплексе дзіцячы сад – базавая школа, іншымі актамі заканадаўства, статутам дзіцячага сада – школы і будуецца на спалучэнні прынцыпаў адзінаначалля і самакіравання.
30. Да выключнай кампетэнцыі Заснавальніка адносіцца:
прыняцце рашэння аб стварэнні, рэарганізацыі і ліквідацыі Установы;
зацвярджэнне Статута Установы, змяненняў і (або) дапаўненняў, якія ўносяцца ў Статут Установы;
вызначэнне прадмета, мэт і задач дзейнасці Установы;
прызначэнне на пасаду і вызваленне ад пасады дырэктара Установы, заключэнне, змяненне, спыненне працоўнага дагавора (кантракта) з дырэктарам Установы;
Заснавальнік рэалізуе іншыя правы і абавязкі, устаноўленыя заканадаўствам і гэтым Статутам.
Непасрэднае кіраўніцтва Установай ажыццяўляе дырэктар, які назначаецца на пасаду і вызваляецца ад пасады ў парадку, устаноўленым Кодэксам Рэспублікі Беларусь аб адукацыі і іншымі заканадаўчымі актамі.
31. Дырэктар Установы:
арганізуе работу Установы;
нясе адказнасць за вынікі работы Установы;
дзейнічае ад імя Установы, без даверанасці прадстаўляе яе ва ўсіх арганізацыях;
заключае дагаворы, выдае даверанасці, адкрывае рахункі ў банках;
у межах сваёй кампетэнцыі выдае загады і дае ўказанні, абавязковыя для ўсіх работнікаў і навучэнцаў Установы;
у адпаведнасці з заканадаўствам прымяняе меры заахвочвання і дысцыплінарнага ўздзеяння да работнікаў і навучэнцаў Установы;
па ўзгадненні з Упаўнаважаным органам і фінансавым аддзелам райвыканкама зацвярджае структуру і штатны расклад Установы згодна з тыпавымі штатамі і ў межах сродкаў, выдзеленых на аплату працы;
ажыццяўляе прыём і звальненне работнікаў, зацвярджае іх службовыя інструкцыі;
у адпаведнасці з заканадаўствам вызначае формы, сістэмы і памеры аплаты працы работнікаў Установы;
у межах, устаноўленых заканадаўствам і гэтым Статутам, распараджаецца маёмасцю, і нясе персанальную адказнасць за захаванасць маёмасці і яе эфектыўнае выкарыстанне;
выступае бокам ад імя наймальніка ў калектыўных дагаворах з работнікамі Установы;
ажыццяўляе іншыя функцыі, прадугледжаныя заканадаўствам.
32. Дырэктар Установы мае права:
размяркоўваць аб'ёмы педагагічнай нагрузкі сярод педагагічных работнікаў;
заключаць дагаворы з арганізацыямі і фізічнымі асобамі на выкананне розных відаў работ (паслуг), адкрываць рахункі ў банках з мэтай ажыццяўлення гаспадарчай дзейнасці Установы ў адпаведнасці з заканадаўствам Рэспублікі Беларусь;
выбіраць і быць абраным у органы самакіравання;
прымяняць меры дысцыплінарнага спагнання да работнікаў і вучняў у адпаведнасці з патрабаваннямі заканадаўства Рэспублікі Беларусь.
33. Аплата працы дырэктара Установы, у тым ліку яе заахвочванне за вынікі работы, ажыццяўляецца ў парадку, вызначаным заканадаўствам.
34. Службовыя абавязкі дырэктара Установы зацвярджае начальнік аддзела адукацыі, спорту і турызму райвыканкама.
35. Дырэктар Установы ў дзейнасці па кіраванні ўстановай адукацыі ўзаемадзейнічае з органамі самакіравання Установы: савет Установы, апякунскі савет, бацькоўскі камітэт, дзейнасць якіх ажыццяўляецца ў адпаведнасці з палажэннямі, зацверджанымі Міністэрствам адукацыі Рэспублікі Беларусь.
36. Асноўным органам самакіравання Установы з'яўляецца савет, які ўзначальвае дырэктар Установы. Склад савета фарміруецца з прадстаўнікоў вучняў, іх законных прадстаўнікоў, кіраўнікоў структурных падраздзяленняў, педагагічных і іншых работнікаў установы. У склад рады могуць уваходзіць прадстаўнікі мясцовых выканаўчых і распарадчых органаў, іншых дзяржаўных органаў, грамадскіх аб'яднанняў і іншых арганізацый.
Колькасны склад рады фармуецца ў наступнай прапорцыі:
25% – прадстаўнікі навучэнцаў установы адукацыі, іх законных прадстаўнікоў;
75% - прадстаўнікі кіраўнікоў структурных падраздзяленняў установы адукацыі, педагагічных і іншых работнікаў установы адукацыі, мясцовых выканаўчых і распарадчых органаў, іншых дзяржаўных органаў, грамадскіх аб'яднанняў, іншых арганізацый.
Прадстаўнікі навучэнцаў, іх законных прадстаўнікоў абіраюцца адкрытым або таемным галасаваннем у класах, аб'яднаннях па інтарэсах, іншых аб'яднаннях навучэнцаў.
Прадстаўнікі кіраўнікоў структурных падраздзяленняў, педагагічных і іншых работнікаў установы абіраюцца адкрытым або тайным галасаваннем у структурных падраздзяленнях.
Прадстаўнікі мясцовых выканаўчых і распарадчых органаў, іншых дзяржаўных органаў, грамадскіх аб'яднанняў, іншых арганізацый уключаюцца ў склад савета на падставе прапаноў кіраўнікоў названых органаў і арганізацый.
Персанальны склад рады зацвярджаецца загадам кіраўніка ўстановы адукацыі.
Тэрмін паўнамоцтваў рады складае два гады.
Рашэнні савета, якія не супярэчаць заканадаўству Рэспублікі Беларусь і зацверджаныя кіраўніком установы адукацыі, з'яўляюцца абавязковымі для педагагічных і іншых работнікаў установы, навучэнцаў і іх законных прадстаўнікоў.
Кіраўнік 5
ПАРАДАК КАНТРОЛЮ ЗА ДЗЕЙНАСЦЬ УСТАНОВЫ
37. Дзяржаўны кантроль за забеспячэннем якасці адукацыі ва Установе ажыццяўляецца ўпаўнаважанымі дзяржаўнымі органамі ў адпаведнасці з заканадаўствам Рэспублікі Беларусь.
38. Пісьмовая справаздачнасць вышэйстаячым органам прадастаўляецца. Установай ва ўстаноўленыя тэрміны ў адпаведнасці з патрабаваннямі органаў дзяржаўнай статыстыкі Рэспублікі Беларусь.
39. Бухгалтарская справаздачнасць, як сукупнасць паказчыкаў, заснаваных на даных бухгалтарскага ўліку, прадастаўляецца Установай дзяржаўным органам, упаўнаважаным кіраваць дзяржаўнай уласнасцю, на якіх заканадаўствам Рэспублікі Беларусь ускладзена права ажыццяўляць праверку дзейнасці Установы.
40. Рэвізіі (праверкі) фінансава-гаспадарчай дзейнасці Установы праводзяцца дзяржаўнымі кантралюючымі органамі, упаўнаважанымі ў адпаведнасці з актамі заканадаўства ажыццяўляць рэвізіі (праверкі) фінансава-гаспадарчай дзейнасці юрыдычных асоб і ўстаноў адукацыі.
41. Установа можа ажыццяўляць самакантроль за забеспячэннем якасці адукацыі - комплексны аналіз адукацыйнай дзейнасці, які ўключае самаправерку, самаацэнку адукацыйнай дзейнасці.
Парадак і перыядычнасць правядзення самакантролю за забеспячэннем якасці адукацыі вызначаюцца дырэктарам Установы.
Кіраўнік 6
ПАРАДАК ФАРМАВАННЯ СТРУКТУРЫ І ШТАТНАГА РАСКЛАДУ УСТАНОВЫ
42. Установа мае ў сваёй структуры структурныя падраздзяленні. Да структурных падраздзяленняў Установы адносяцца: дзіцячы сад, бібліятэка, бухгалтэрыя, сталовая, іншыя структурныя падраздзяленні.
Установа фарміруе сваю структуру ў адпаведнасці з заканадаўствам і Статутам.
43. Штатны расклад Установы зацвярджаецца дырэктарам па ўзгадненню з Упаўнаважаным органам і фінансавым аддзелам райвыканкама на падставе тыпавых штатных нарматываў, якія зацвярджаюцца Міністэрствам адукацыі, у межах сродкаў, выдзеленых на аплату працы.
44. Працоўныя адносіны работнікаў ва Установе рэгулююцца працоўнымі дагаворамі (кантрактамі), якія заключаюцца ў адпаведнасці з працоўным заканадаўствам, калектыўным дагаворам, правіламі ўнутранага працоўнага распарадку.
45. Прыём на працу, перавод і звальненне з працы з працы работнікаў адміністрацыйна-гаспадарчага і абслугоўваючага персаналу ажыццяўляецца дырэктарам. Прыём на работу, перавод і звальненне з работы намесніка дырэктара па асноўнай дзейнасці, педагагічных работнікаў ажыццяўляецца дырэктарам па ўзгадненню з Упаўнаважаным органам.
46. На педагагічную работу прымаюцца асобы, якія маюць вышэйшую або сярэднюю спецыяльную педагагічную адукацыю. Пры неабходнасці на педагагічную работу могуць быць прыняты асобы, якія маюць вышэйшую або сярэднюю спецыяльную непедагагічную адукацыю з умовай праходжання курсаў перападрыхтоўкі па пэўным педагагічным профілі. Спецыяльнасць педагагічнага профіля і праходжанне перападрыхтоўкі павінна пацвярджацца адпаведнымі дакументамі.
Кваліфікацыйныя патрабаванні да педагагічных работнікаў вызначаюцца адпаведнымі кваліфікацыйнымі характарыстыкамі, якія зацвярджаюцца ў парадку, устаноўленым заканадаўствам.
47. Да педагагiчнай дзейнасцi не дапускаюцца асобы, якiм занятак дадзенай дзейнасцю забаронены рашэннем суда або памедыцынскiм паказанням. Пералік адпаведных медыцынскіх супрацьпаказанняў і саставаў злачынстваў вызначаецца заканадаўствам Рэспублікі Беларусь.
48. Аплата працы работнікаў Установы ажыццяўляецца ў адпаведнасці з дзейным заканадаўствам, якія дзейнічаюць ва Установе палажэннямі аб прэміраванні, надбаўках, матэрыяльнай дапамозе і даплатах.
49. Атэстацыя педагагічных і іншых работнікаў Установы ажыццяўляецца ў парадку, які вызначаецца Міністэрствам адукацыі Рэспублікі Беларусь.
Кіраўнік 7
ПРАВА І АДКАЗНАСЦЬ УСТАНОВЫ
50. Установа самастойна ў вырашэнні пытанняў арганізацыі адукацыйнага працэсу, ажыццяўлення фінансава-гаспадарчай дзейнасці і іншай дзейнасці ў межах, устаноўленых заканадаўствам Рэспублікі Беларусь.
51. Установа ў адпаведнасці з заканадаўствам мае права:
ажыццяўляць адукацыйную дзейнасць;
фарміраваць структуру і штатны расклад Установы;
ажыццяўляць дзейнасць, якая прыносіць даходы;
удзельнічаць у эксперыментальнай і інавацыйнай дзейнасці, дзейнасці па навукова-метадычным забеспячэнні адукацыі;
уваходзіць у склад асацыяцый (саюзаў) і іншых аб'яднанняў некамерцыйных арганізацый;
ажыццяўляць міжнароднае супрацоўніцтва ў сферы адукацыі.
Іншыя правы ўстановы адукацыі ўстанаўліваюцца Кодэксам, іншымі актамі заканадаўства, статутам установы адукацыі.
52. Установа абавязана забяспечваць:
якасць адукацыі;
распрацоўку і зацвярджэнне ва ўстаноўленым парадку структурных элементаў навукова-метадычнага забеспячэння адпаведнай адукацыі, яе ўдасканаленне;
падбор, прыём на працу і расстаноўку кадраў, павышэнне іх кваліфікацыі;
матэрыяльна-тэхнічнае забеспячэнне адукацыйнага працэсу ў адпаведнасці з устаноўленымі санітарнымі нормамі, правіламі і гігіенічнымі нарматывамі;
стварэнне бяспечных умоў пры арганізацыі адукацыйнага працэсу;
распрацоўку і прыняцце правіл унутранага распарадку для вучняў, правіл унутранага працоўнага распарадку ўстановы адукацыі;
маральнае і матэрыяльнае стымуляванне вучняў, педагагічных і іншых работнікаў установы;
меры сацыяльнай абароны навучэнцаў;
азнаямленне навучэнцаў (законных прадстаўнікоў непаўналетніх) пры залічэнні ва ўстанову адукацыі са статутам, а па іх патрабаванні - і з вучэбна-праграмнай дакументацыяй;
патранат асоб з асаблівасцямі псіхафізічнага развіцця на працягу двух гадоў пасля атрымання адукацыі ва Установе ў адпаведнасці з Палажэннем аб патранаце асоб з асаблівасцямі псіхафізічнага развіцця, якое зацвярджаецца Міністэрствам адукацыі Рэспублікі Беларусь;
садзейнічанне ўпаўнаважаным дзяржаўным органам у правядзенні кантролю за забеспячэннем якасці адукацыі;
іншыя абавязкі Установы ўстанаўліваюцца актамі заканадаўства, лакальнымі дакументамі Установы.
53. Установа нясе ва ўстаноўленым заканадаўствам Рэспублікі Беларусь парадку адказнасць за:
невыкананне функцый, аднесеных да яго кампетэнцыі;
неадпаведнасць якасці адукацыі, якая даецца, устаноўленым патрабаванням;
дзеянні, якія выклікалі парушэнне норм па ахове здароўя і бяспецы жыцця вучняў і работнікаў Установы, норм і правілаў аховы навакольнага асяроддзя падчас адукацыйнага працэсу;
невыкананне патрабаванняў санітарных норм, правіл, гігіенічных нарматываў;
парушэнне правоў і свабод навучэнцаў і работнікаў Установы;
іншую адказнасць у адпаведнасці з заканадаўствам Рэспублікі Беларусь.
ГЛАВА 8
ПАРАДАК АРГАНІЗАЦЫІ АДУКАЦЫЙНАГА ПРАЦЭСУ
54. Адукацыйны працэс ва Установе арганізуецца на аснове:
прынцыпаў дзяржаўнай палітыкі ў сферы адукацыі;
адукацыйных стандартаў;
дасягненняў у галіне навукі і тэхнікі, якія рэалізуюцца ў галінах эканомікі і сацыяльнай сферы інавацыйных праектаў;
педагагічна абгрунтаванага выбару форм, метадаў і сродкаў навучання і выхавання;
культурных традыцый і каштоўнасцей беларускага народа, дасягненняў сусветнай культуры;
сучасных адукацыйных і інфармацыйных тэхналогій.
55. Арганізацыя адукацыйнага працэсу пры рэалізацыі адпаведных адукацыйных праграм ажыццяўляецца ў адпаведнасці з Кодэксам, вучэбна-праграмнай дакументацыяй адпаведных адукацыйных праграм, індывідуальнымі планамі работы і ўключае ў сябе тэарэтычнае і практычнае навучанне, выхаваўчую работу, самастойную работу навучэнцаў, атэстацыю навучэнцаў.
56. Навучанне і выхаванне ва Установе ажыццяўляецца на беларускай мове. Вывучэнне рускай, беларускай і адной з замежных моў ва Установе з'яўляецца абавязковым, за выключэннем асобных катэгорый вучняў з асаблівасцямі псіхафізічнага развіцця. Катэгорыі асоб з асаблівасцямі псіхафізічнага развіцця і парадак вывучэння імі моў вызначаюцца Міністэрствам адукацыі Рэспублікі Беларусь.
Абавязковая для вывучэння замежная мова вызначаецца заснавальнікам Установы з улікам патрэбнасцей дзяржавы і магчымасцей установы адукацыі.
57. Адукацыйны працэс арганізуецца па навучальных гадах. Навучальны год дзеліцца на чвэрці.
Працягласць навучальнага года ўстанаўліваецца з 1 верасня да 1 чэрвеня. Калі названыя даты прыпадаюць на непрацоўны дзень, то пачатак (канчатак) навучальнага года пераносіцца на наступны (папярэдні) працоўны дзень.
Для вучняў устанаўліваюцца канікулы на працягу навучальнага года і летнія канікулы.
Агульная працягласць канікул на працягу навучальнага года павінна быць не менш за трыццаць каляндарных дзён, для навучэнцаў I і II класаў - не менш за трыццаць сем каляндарных дзён.
Працягласць летніх канікул павінна быць не менш за 12 каляндарных тыдняў, а для навучэнцаў IX, XI класаў - не менш за 10 каляндарных тыдняў.
Для вучняў I - II класаў у III чвэрці ўстанаўліваюцца дадатковыя канікулы. Тэрміны пачатку, заканчэння і працягласць канікул вызначаюцца вучэбнымі планамі на бягучы навучальны год, зацверджанымі Міністэрствам адукацыі Рэспублікі Беларусь.
Працягласць урока ў I класах - 35 хвілін, ва II - XI класах - 45 хвілін. Працягласць перапынкаў паміж заняткамі вызначаецца ў адпаведнасці з патрабаваннямі санітарных правіл і норм.
58. Адукацыйны працэс пры атрыманні дашкольнай адукацыі арганізуецца ў рэжыме пяцідзённага рабочага тыдня, пры навучанні і выхаванні на I, II ступенях агульнай сярэдняй адукацыі арганізуецца ў рэжыме шасцідзённага школьнага тыдня, які ўключае пяцідзённы навучальны тыдзень і адзін дзень тыдня для правядзення з вучнямі спартыўна-масавых, фізкультурна-аздараўленчых, іншых выхаваўчых мерапрыемстваў, арганізацыі працоўнага навучання.
Працоўная дзейнасць вучня можа ўключаць грамадска карысную працу, сферу сацыяльнай дапамогі, часовае працаўладкаванне, работу ў розных формах працоўных аб'яднанняў на працягу навучальнага года і ў канікулярны час.
59. Асноўнай формай арганізацыі адукацыйнага працэсу з'яўляецца навучальны занятак: урок, назіранне, экскурсія і іншы занятак.
Дадаткова праводзяцца факультатыўныя, стымулюючыя, якія падтрымліваюць заняткі, грамадска карысную працу.
60. Вывучэнне навучальных прадметаў ажыццяўляецца на базавым узроўні.
Навучэнцы, з улікам меркавання іх законных прадстаўнікоў зыходзячы са схільнасцей, жаданняў і стану здароўя могуць вывучаць асобныя вучэбныя прадметы на павышаным узроўні на факультатыўных занятках у межах колькасці вучэбных гадзін на правядзенне факультатыўных заняткаў, устаноўленага тыпавым вучэбным планам.
Факультатыўныя заняткі могуць быць прыродазнаўча-матэматычнай, гуманітарнай, грамадазнаўчай, экалагічнай, ваенна-патрыятычнай, музычнай, харэаграфічнай, мастацкай, тэатральнай, спартыўнай і іншай накіраванасці. Факультатыўныя заняткі, як правіла, праводзяцца да пачатку або пасля завяршэння ўрокаў. Факультатыўныя заняткі ў ІХ класе могуць праводзіцца ў шосты школьны дзень.
61. Адукацыйны працэс пры рэалізацыі адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыі ажыццяўляецца ў класах, у тым ліку класах інтэграванага навучання і выхавання або індывідуальна.
Класы інтэграванага навучання і выхавання - класы, якія ствараюцца на I і II ступенях агульнай сярэдняй адукацыі, у якіх рэалізуюцца адукацыйныя праграмы агульнай сярэдняй адукацыі і адукацыйныя праграмы спецыяльнай адукацыі.
62. Напаўняльнасць класаў не перавышае:
у I-IV класах - 20 навучэнцаў;
у V-IX класах - 25 навучэнцаў;
напаўняльнасць класаў інтэграванага навучання і выхавання не перавышае 20 навучэнцаў.
63. Класы могуць дзяліцца на групы ў выпадках і парадку, якія вызначаюцца палажэннем аб заснаванні агульнай сярэдняй адукацыі або яе відзе.
64. Адукацыйны працэс ажыццяўляецца індывідуальна на падставе рашэння кіраўніка Установы, у адпаведнасці з індывідуальным вучэбным планам або ў выпадках і парадку, якія вызначаюцца палажэннем аб заснаванні агульнай сярэдняй адукацыі або яе відзе.
Для вырашэння пытання аб пераводзе вучня на навучанне па індывідуальных навучальных планах яго законныя прадстаўнікі, як правіла, да 31 жніўня, падаюць заяву на імя дырэктара Установы.
Рашэнне аб пераводзе навучэнца на навучанне па індывідуальным вучэбным плане, аб парадку і формах правядзення прамежкавай атэстацыі (за чвэрць) па вучэбных прадметах, якія навучэнец вывучае самастойна ў межах індывідуальнага вучэбнага плана, прымаецца педагагічным саветам Установы, зацвярджаецца загадам дырэктара і даводзіцца да ведама навучэнца і яго законных прадстаўнікоў.
Навучанне і выхаванне вучня па індывідуальным вучэбным плане можа быць спынена:
па заяве яго законных прадстаўнікоў;
па рашэнню педагагічнай рады Установы, калі навучэнец атрымаў гадавую адзнаку «0» балаў па адным з навучальных прадметаў, які ён вывучаў самастойна.
65. Для вучняў, якія па медыцынскіх паказаннях часова або пастаянна не могуць наведваць Установу, ствараюцца ўмовы для атрымання агульнай сярэдняй адукацыі дома.
Пералік медыцынскіх паказанняў для атрымання агульнай сярэдняй адукацыі дома вызначаецца Міністэрствам аховы здароўя Рэспублікі Беларусь.
Рашэнне аб атрыманні агульнай сярэдняй адукацыі дома прымаецца аддзелам адукацыі, спорту і турызму Шклоўскага раённага выканаўчага камітэта на падставе заявы навучэнца (законнага прадстаўніка непаўналетняга навучэнца) і заключэння ўрачэбна-кансультацыйнай камісіі.
Парадак арганізацыі атрымання агульнай сярэдняй адукацыі дома вызначаецца Міністэрствам адукацыі Рэспублікі Беларусь па ўзгадненні з Міністэрствам аховы здароўя Рэспублікі Беларусь.
66. Адукацыйны працэс пры рэалізацыі адукацыйнай праграмы дадатковай адукацыі дзяцей і моладзі арганізуецца па навучальных гадах.
Асваенне адукацыйных абласцей, тэм, вучэбных прадметаў, вучэбных дысцыплін ажыццяўляецца на базавым узроўні. Навучэнцы, з улікам меркавання іх законных прадстаўнікоў, зыходзячы са схільнасцей, жаданняў і стану здароўя могуць вывучаць адукацыйныя вобласці, тэмы, вучэбныя прадметы, навучальныя дысцыпліны на павышаным узроўні ў межах колькасці навучальных гадзін, устаноўленай вучэбна-праграмнай дакументацыяй адукацыйнай праграмы дадатковай адукацыі дзяцей і моладзі .
Асноўнай формай арганізацыі адукацыйнага працэсу пры рэалізацыі адукацыйнай праграмы дадатковай адукацыі дзяцей і моладзі з'яўляецца занятак (урок).
Адукацыйны працэс пры рэалізацыі адукацыйнай праграмы дадатковай адукацыі дзяцей і моладзі ажыццяўляецца ў аб'яднаннях па інтарэсах ці індывідуальна.
Аб'яднанне па інтарэсах ствараецца з ліку дзяцей і моладзі на аснове агульнай цікавасці да канкрэтнага напрамку дзейнасці. Да аб'яднанняў па інтарэсах адносяцца гурток, клуб, секцыя, студыя, майстэрня, лабараторыя, аркестр, хор, ансамбль, тэатр, навуковае таварыства навучэнцаў і іншыя аб'яднанні. Аб'яднанні па інтарэсах могуць быць аднаўзроставымі і рознаўзроставымі. Аб'яднанні па інтарэсах могуць стварацца для работы са зменным складам навучэнцаў.
Напаўняльнасць аб'яднання па інтарэсах першага года навучання складае ад 8 да 10 навучэнцаў, другога і наступных гадоў навучання - не менш за 8 навучэнцаў. Заснавальнік Установы можа ўстанаўліваць меншую напаўняльнасць аб'яднання па інтарэсах.
У выпадках, прадугледжаных навучальна-праграмнай дакументацыяй адукацыйнай праграмы дадатковай адукацыі дзяцей і моладзі, аб'яднанне па інтарэсах можа дзяліцца на падгрупы.
Адукацыйны працэс ажыццяўляецца індывідуальна на падставе рашэння кіраўніка Установы ў адпаведнасці з індывідуальнай праграмай дадатковай адукацыі дзяцей і моладзі.
67. Установа для аказання дапамогі сям'і ў навучанні і выхаванні навучэнцаў, стварэння ўмоў для развіцця творчых здольнасцей навучэнцаў па жаданні і запытах законных прадстаўнікоў навучэнцаў можа адкрываць групы падоўжанага дня для навучэнцаў I–IX класаў, палажэнне аб якіх зацвярджаецца Міністэрствам адукацыі Рэспублікі Беларусь. Колькасць груп падоўжанага дня залежыць ад колькасці пададзеных заяў і магчымасцяў Установы.
68. Арганізацыя адукацыйнага працэсу ва Установе ажыццяўляецца ў адпаведнасці з адукацыйнымі стандартамі, а таксама тыпавым вучэбным планам і вучэбнымі праграмамі, распрацаванымі і зацверджанымі Міністэрствам адукацыі Рэспублікі Беларусь.
Штогод на аснове тыпавога навучальнага плана, зацверджанага Міністэрствам адукацыі Рэспублікі Беларусь, Установа распрацоўвае навучальны план Установы, які зацвярджаецца дырэктарам па ўзгадненні з аддзелам адукацыі Шклоўскага раённага выканаўчага камітэта.
69. Вучні, за выключэннем экстэрнаў, праходзяць бягучую, прамежкавую і выніковую атэстацыю.
Парадак атэстацыі ў парадку экстэрнату вызначаецца Міністэрствам адукацыі Рэспублікі Беларусь.
Атэстацыя вучняў ажыццяўляецца ў адпаведнасці з нормамі ацэнкі вынікаў вучэбнай дзейнасці па кожным вучэбным прадмеце, якія зацвярджаюцца Міністэрствам адукацыі Рэспублікі Беларусь.
Бягучая атэстацыя праводзіцца на вучэбных занятках з выстаўленнем адзнак.
Прамежкавая атэстацыя выяўляецца ў выстаўленні адзнак за чвэрць з улікам вынікаў бягучай атэстацыі.
Пры правядзенні прамежкавай і выніковай атэстацыі ажыццяўляецца ацэнка паводзін вучняў, якая выражаецца наступнымі характарыстыкамі: "прыкладнае", "здавальняючае", "нездавальняючае". Крытэрыі ацэнкі паводзін вучняў вызначаюцца Міністэрствам адукацыі Рэспублікі Беларусь.
Парадак правядзення бягучай і прамежкавай атэстацыі навучэнцаў вызначаецца Правіламі правядзення атэстацыі навучэнцаў пры засваенні зместу адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыі.
Выніковая атэстацыя праводзіцца пасля завяршэння навучальнага года, навучання і выхавання на II ступені агульнай сярэдняй адукацыі.
Выніковая атэстацыя па завяршэнні навучальнага года выяўляецца ў выстаўленні адзнак за год (гадавых адзнак) з улікам вынікаў прамежкавай атэстацыі ў бягучым навучальным годзе.
Выніковая атэстацыя па завяршэнні навучання і выхавання на II ступені агульнай сярэдняй адукацыі выражаецца ў выстаўленні выніковых адзнак па вучэбных прадметах, па якіх праводзяцца выпускныя экзамены, з улікам гадавой і экзаменацыйнай адзнак.
Пералік вучэбных прадметаў, па якіх праводзяцца выпускныя экзамены, формы правядзення выпускных экзаменаў штогод да пачатку навучальнага года ўстанаўліваюцца Міністэрствам адукацыі Рэспублікі Беларусь.
Навучэнцы па медыцынскіх і іншых падставах могуць быць вызвалены ад выпускных іспытаў. Пералік захворванняў, якія з'яўляюцца медыцынскай падставай для вызвалення вучняў ад выпускных экзаменаў, вызначаецца Міністэрствам аховы здароўя. Іншыя падставы вызвалення вучняў ад выпускных экзаменаў устанаўліваюцца Міністэрствам адукацыі Рэспублікі Беларусь. У выпадку вызвалення вучняў ад выпускных экзаменаў выніковая атэстацыя ажыццяўляецца на падставе гадавых адзнак.
Да выніковай атэстацыі дапускаюцца навучэнцы, якія выканалі навучальныя планы і навучальныя праграмы.
Навучэнцам, якія не прайшлі выніковую атэстацыю ва ўстаноўлены тэрмін па ўважлівай прычыне, прадастаўляецца права праходжання выніковай атэстацыі ў іншы тэрмін.
Навучэнцам, якія не прайшлі выніковую атэстацыю ва ўстаноўлены тэрмін без уважлівых прычын або атрымалі па яе выніках адзнакі 0 (нуль) балаў, "не залічана", "не атэставаны(ла)", прадастаўляецца права праходжання выніковай атэстацыі ў іншы тэрмін.
Парадак правядзення выніковай атэстацыі навучэнцаў пры засваенні зместу адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыі вызначаецца Правіламі правядзення атэстацыі навучэнцаў пры засваенні зместу адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыі.
Формы, парадак ацэнкі вынікаў вучэбнай дзейнасці і правядзення бягучай і выніковай атэстацыі навучэнцаў пры засваенні зместу адукацыйнай праграмы дадатковай адукацыі дзяцей і моладзі вызначаюцца Правіламі правядзення атэстацыі навучэнцаў пры засваенні зместу адукацыйнай праграмы дадатковай адукацыі дзяцей і моладзі.
70. Навучэнцам, якія асвоілі змест адукацыйнай праграмы базавай адукацыі, выдаецца пасведчанне аб агульнай базавай адукацыі (пасведчанне аб агульнай базавай адукацыі з адзнакай).
71. Навучэнцам, якія асвоілі змест адукацыйнай праграмы спецыяльнай адукацыі на ўзроўні агульнай сярэдняй адукацыі для асоб з інтэлектуальнай недастатковасцю выдаецца пасведчанне аб спецыяльнай адукацыі.
72. Навучэнцам, якія не завяршылі асваенне зместу адукацыйных праграм, выдаецца даведка аб навучанні.
73. Узоры, апісанні дакументаў аб адукацыі і навучанні, парадак іх запаўнення ўліку і выдачы зацвярджаюцца Урадам Рэспублікі Беларусь.
У выпадку страты, прывядзення ў непрыдатнасць дакумента аб адукацыі (дакумента аб навучанні) выдаецца яго дублікат.
Публікат дакумента аб адукацыі (дакумента аб навучанні) мае сілу дакумента аб адукацыі (дадаткі да яго, дакумента аб навучанні). Парадак выдачы дубліката дакумента аб адукацыі (дакумента аб навучанні) вызначаецца Прэзідэнтам Рэспублікі Беларусь.
74. Выхаваўчы працэс ва Установе арганізуецца на аснове:
дзяржаўнай палітыкі па падтрымцы дзяцей, якія дасягнулі высокіх паказчыкаў у вучэбнай і грамадскай рабоце, і дзяцей, якія маюць патрэбу ў аздараўленні;
дзяржаўнай палітыкі па падтрымцы дзяцей, якія знаходзяцца ў сацыяльна небяспечным становішчы, і дзяцей, якія маюць патрэбу ў асаблівых умовах выхавання;
педагагічна абгрунтаванага выбару форм, метадаў і сродкаў выхавання;
культурных традыцый і каштоўнасцей беларускага народа, дасягненняў сусветнай культуры;
сучасных выхаваўчых і інфармацыйных тэхналогій;
75. Асноўнымі патрабаваннямі да арганізацыі выхаваўчага працэсу з'яўляюцца:
забеспячэнне рэалізацыі праграм выхавання;
рэалізацыя сістэмнасці і адзінства педагагічных патрабаванняў;
адпаведнасць зместу, форм і метадаў выхавання яго мэтам і задачам;
рэалізацыя асобасна-арыентаванага падыходу;
стварэнне ўмоў для развіцця творчых здольнасцей вучняў, уцягвання іх у розныя віды сацыяльна значнай дзейнасці;
прафілактыка супрацьпраўных паводзін навучэнцаў;
педагагічная падтрымка дзіцячых, маладзёжных і іншых грамадскіх аб'яднанняў;
ахова жыцця і здароўя навучэнцаў.
76. Праграма выхаваўчай работы Установы распрацоўваецца тэрмінам на пяць гадоў на аснове адпаведнай комплекснай праграмы выхавання дзяцей і навучэнскай моладзі і вызначае мэты, задачы, асноўныя напрамкі, формы і метады выхавання вучняў з улікам асаблівасцей, патрэбнасцей і інтарэсаў вучняў ва Установе і зацвярджаецца дырэктарам Установы.
77. План выхаваўчай работы Установы распрацоўваецца на бягучы навучальны год на аснове праграмы выхаваўчай работы Установы, устанаўлівае мерапрыемствы па рэалізацыі асноўных напрамкаў выхавання вучняў, тэрміны, месца іх правядзення, удзельнікаў, асоб, адказных за іх правядзенне, і зацвярджаецца дырэктарам Установы.
Кіраўнік 9
ПРАВА І АБАВЯЗКІ ЎДЗЕЛЬНІКАЎ АДУКАЦЫЙНАГА ПРАЦЭСУ
78. Удзельнікамі адукацыйнага працэсу ва Установе з'яўляюцца выхаванцы дзіцячага сада, навучэнцы, педагагічныя работнікі, законныя прадстаўнікі непаўналетніх навучэнцаў.
79. Прыём асоб ва Установу для атрымання дашкольнай адукацыі ажыццяўляецца без уступных іспытаў на падставе заявы бацькоў або законных прадстаўнікоў дзіцяці пры прад'яўленні імі накіравання аддзела адукацыі, копіі пасведчання аб нараджэнні або дакумента, які сведчыць асобу дзіцяці, медыцынскай даведкі аб стане яго здароўя, заключэння ўрачэбна- кансультацыйнай камісіі, заключэння дзяржаўнага цэнтра карэкцыйна-развіваючага навучання і рэабілітацыі.
У I клас прымаюцца асобы, якім на 1 верасня адпаведнага навучальнага года спаўняецца шэсць і больш гадоў. Па жаданні аднаго з законных прадстаўнікоў дзіцяці дапускаецца прыём у I клас асобы, якой шэсць гадоў споўніцца ў перыяд з 1 па 30 верасня адпаведнага навучальнага года.
У І клас Установы прымаюцца ў першую чаргу дзеці, якія жывуць на тэрыторыі мікрараёна, замацаванага рашэннем Александрыйскага сельскага выканаўчага камітэта за Установай.
Дзеці, якія не пражываюць на тэрыторыі гэтага мікрараёна, могуць быць залічаны ва Установу пры наяўнасці свабодных месцаў.
Для прыёму дзяцей у І клас Установы законныя прадстаўнікі ў перыяд з 1 чэрвеня па 28 жніўня падаюць заяву на імя дырэктара Установы і даюць наступныя дакументы:
копію пасведчання аб нараджэнні дзіцяці;
медыцынскую даведку аб стане здароўя дзіцяці;
заключэнне ўрачэбна-кансультацыйнай камiсii;
заключэнне дзяржаўнага цэнтра карэкцыйна-развіваючага навучання і рэабілітацыі.
Залічэнне дзяцей афармляецца загадам дырэктара Установы не пазней за 31 жніўня і даводзіцца да законных прадстаўнікоў.
Прыём у парадку пераводу вучня з іншай установы агульнай сярэдняй адукацыі для навучання ў адпаведным класе на І, ІІ ступенях агульнай сярэдняй адукацыі ажыццяўляецца на падставе заявы яе законных прадстаўнікоў і дакументаў, якія прадастаўляюцца пры прыёме ў першы клас і дадаткова асабістай карткі вучня пры наяўнасці свабодных месц.
Прыём асобы для атрымання дадатковай адукацыі дзяцей і моладзі ажыццяўляецца на падставе яе заявы пры прад'яўленні ім пасведчання аб нараджэнні або дакумента, які сведчыць асобу. Ад імя непаўналетняй заявы можа быць пададзена яе законным прадстаўніком.
Прыём асобы для асваення зместу адукацыйнай праграмы дадатковай адукацыі дзяцей і моладзі па мастацкім профілі, за выключэннем накіравання дзейнасці "харэаграфія", ажыццяўляецца на падставе яго заявы пры прад'яўленні ім пасведчання аб нараджэнні або дакумента, які сведчыць асобу і па выніках праверкі здольнасцей.
80. Вучні адлічваюцца з Установы:
у сувязі з заканчэннем навучання ва Установе;
у сувязі з пераводам у іншыя агульнаадукацыйныя ўстановы або ва ўстановы, якія забяспечваюць атрыманне прафесійна-тэхнічнай, сярэдняй спецыяльнай адукацыі;
па ўласным жаданні ў сувязі з пераходам на самастойную форму атрымання адукацыі;
81. Установа не мае права перашкаджаць пераводу вучня ў іншую ўстанову адукацыі.
82. Вучні маюць права на:
атрыманне бясплатнай агульнай сярэдняй адукацыі, спецыяльнай адукацыі, дадатковай адукацыі дзяцей і моладзі за кошт сродкаў рэспубліканскага і (або) мясцовых бюджэтаў у парадку, прадугледжаным заканадаўствам Рэспублікі Беларусь;
адукацыя ў адпаведнасці з адукацыйнымі стандартамі і адукацыйнымі праграмамі агульнай сярэдняй адукацыі, адукацыйнымі праграмамі дадатковай адукацыі і адукацыйнымі праграмамі спецыяльнай адукацыі.
выбар факультатыўных заняткаў у межах устаноўленай тыпавым вучэбным планам колькасці гадзін факультатыўных заняткаў;
навучанне па індывідуальным вучэбным плане ў межах зместу адукацыйнай праграмы;
ахову свайго жыцця і здароўя падчас адукацыйнага працэсу;
стварэнне спецыяльных умоў для атрымання адукацыі з улікам асаблівасцей іх псіхафізічнага развіцця;
забеспячэнне падручнікамі і вучэбнымі дапаможнікамі ў парадку, устаноўленым Урадам Рэспублікі Беларусь;
бясплатнае карыстанне інфармацыйнымі рэсурсамі бібліятэкі, навучальнай, вытворчай, фізкультурна-спартыўнай базай Установы;
своечасовае атрыманне інфармацыі аб ацэнцы вынікаў уласнай вучэбнай дзейнасці, тэрмінах атэстацыі;
заахвочванне за поспехі ў навучальнай, даследчай, спартова-масавай, творчай, грамадскай дзейнасці;
удзел у кіраванні Установай праз органы самакіравання;
удзел у маладзёжных і дзіцячых грамадскіх аб'яднаннях, дзейнасць якіх не супярэчыць заканадаўству Рэспублікі Беларусь;
удзел у алімпіядах, конкурсах, турнірах, фестывалях, канферэнцыях, семінарах і іншых адукацыйных мерапрыемствах, спартыўна-масавай, грамадскай, эксперыментальнай, інавацыйнай дзейнасці;
атрыманне харчавання ва Установе ў парадку і на ўмовах, якія вызначаюцца Урадам Рэспублікі Беларусь;
вакацыі;
абарону сваіх правоў, гонару і годнасці ў працэсе атрымання адукацыі.
Іншыя правы навучэнцаў устанаўліваюцца Кодэксам, іншымі актамі заканадаўства, лакальнымі нарматыўнымі прававымі актамі Установы.
83. Вучні абавязаны:
добрасумленна і адказна ставіцца да засваення зместу адукацыйных праграм, праграм выхавання;
клапаціцца аб сваім здароўі, імкнуцца да маральнага, духоўнага і фізічнага развіцця і самаўдасканалення;
выконваць патрабаванні ўстаноўчых дакументаў, правіл унутранага распарадку для вучняў;
паважаць гонар і годнасць іншых удзельнікаў адукацыйнага працэсу;
не дапускаць прычынення шкоды свайму здароўю і здароўю іншых асоб;
быць дысцыплінаванымі, клапаціцца аб рэпутацыі Установы, падтрымліваць традыцыі, годна паводзіць сябе ва Установе і за яе межамі;
выконваць класічны, дзелавы стыль адзення;
падпарадкоўвацца рашэнням органаў кіравання і самакіравання Установы, прынятым у межах іх кампетэнцыі і не супярэчаць заканадаўству Рэспублікі Беларусь;
выконваць патрабаванні педагагічных і іншых работнікаў Установы ў вобласці, аднесенай Статутам і правіламі ўнутранага распарадку Установы да іх кампетэнцыі;
абавязкова наведваць навучальныя заняткі па раскладзе, агульныя і класныя зборы, пазакласныя і пазашкольныя мерапрыемствы;
прыходзіць ва Установу за 10 хвілін да пачатку навучальных заняткаў і сыходзіць толькі пасля іх заканчэння або па спецыяльным дазволе адміністрацыі Установы;
акуратна весці дзённік, падаваць яго настаўнікам для выстаўлення адзнак;
праяўляць міласэрнасць, чалавечнасць павагу да старэйшых і аднагодкаў;
беражліва адносіцца да маёмасці Установы;
з павагай ставіцца да нацыянальнай гісторыі, культуры свайго і іншых народаў;
ахоўваць прыроднае асяроддзе;
удзельнічаць у грамадска-карыснай працы, у працах па самаабслугоўванні.
На занятках не дапускаецца: вячэрні макіяж, святочныя і экстравагантныя прычоскі («дрэды», афарбаваныя ў экстрэмальна-яркія колеры валасы, выстрыганні), багацце біжутэрыі, пірсінг, выкарыстанне перагаворных прылад, якая запісвае і якая прайгравае аўдыё- і відэаапаратуры.
84. За парушэнне Статута і правіл унутранага распарадку Установы вучань можа быць прыцягнуты да дысцыплінарнай адказнасці. Падставамі для прыцягнення вучня да дысцыплінарнай адказнасці з'яўляюцца супрацьпраўнае, вінаватае (наўмыснае або па неасцярожнасці) невыкананне або неналежнае выкананне абавязкаў, ускладзеных на яго актамі заканадаўства, устаноўчымі дакументамі і іншымі лакальнымі нарматыўнымі прававымі актамі Установы адукацыі ў выглядзе наступных дзеянняў (бездзеяння)
спазнення або няяўкі без уважлівых прычын на вучэбныя заняткі (урокі);
парушэнні дысцыпліны падчас адукацыйнага працэсу;
невыкананне без уважлівых прычын законнага патрабавання педагагічнага работніка;
абразы ўдзельнікаў адукацыйнага працэсу;
распаўсюджвання інфармацыі, якая наносіць шкоду здароўю навучэнцаў;
псуты будынкаў, збудаванняў, абсталявання або іншай маёмасці ўстановы адукацыі;
невыканання (парушэнні) патрабаванняў заканадаўства аб ахове здароўя, пажарнай бяспекі;
распіванні алкагольных напояў, слабаалкагольных напояў, піва, ужывання наркатычных сродкаў, псіхатропных, таксічных і іншых адурманьваючых рэчываў у будынках і на іншай тэрыторыі ўстановы адукацыі або з'яўлення ва ўказаных месцах у стане алкагольнага, наркатычнага або таксічнага ап'янення;
курэння (спажывання) тытунёвых вырабаў у будынках і на іншай тэрыторыі ўстановы адукацыі;
іншых супрацьпраўных дзеянняў (бяздзеяння).
Не прызнаецца дысцыплінарнай правінай дзеянне ўчыненае навучэнцам з ліку асоб з цяжкімі і (або) множнымі фізічнымі і (або) псіхічнымі парушэннямі.
За здзяйсненне навучэнцам дысцыплінарнай правіннасці ўстанаўліваецца дысцыплінарная адказнасць, якая выражаецца ва прымяненні да яго наступных мер дысцыплінарнага спагнання:
заўвага;
вымова;
адлічэнне.
Да дысцыплінарнай адказнасці прыцягваецца навучэнец, які дасягнуў да моманту здзяйснення дысцыплінарнай правіны ўзросту чатырнаццаці гадоў, а навучэнец з ліку асоб з асаблівасцямі псіхафізічнага развіцця - семнаццаці гадоў.
Адлічэнне як мера дысцыплінарнай адказнасці можа быць прыменена за:
працяглая адсутнасць (больш за трыццаць дзён) без уважлівых прычын на навучальных занятках на працягу навучальнага года;
сістэматычнае (паўторнае на працягу навучальнага года) невыкананне або неналежнае выкананне абавязкаў вучням, калі да яго раней прымяняліся меры дысцыплінарнага спагнання.
Адлічэнне як мера дысцыплінарнага спагнання не прымяняецца да:
навучэнцу, які не завяршыў асваенне зместу адукацыйнай праграмы базавай адукацыі, адукацыйнай праграмы спецыяльнай адукацыі на ўзроўні агульнай сярэдняй адукацыі для асоб з інтэлектуальнай недастатковасцю, які не прайшоў выніковую атэстацыю за перыяд атрымання агульнай базавай адукацыі пры засваенні зместу адукацыйнай праграмы спецыяльнай адукацыі на ўзроўні агульнай сярэдняй адукацыі;
навучэнцу, які не дасягнуў узросту шаснаццаці гадоў.
Права выбару меры дысцыплінарнага спагнання належыць кіраўніку ўстановы адукацыі. Пры выбары меры дысцыплінарнага спагнання ўлічваюцца цяжар дысцыплінарнай правіны, прычыны і абставіны, пры якіх ён здзейснены, папярэднія паводзіны вучня.
Звесткі аб прымяненні меры дысцыплінарнага спагнання даводзяцца да законных прадстаўнікоў непаўналетняга вучня і заносяцца ў асабістую справу вучня.
Парадак прымянення мер дысцыплінарнага спагнання, абскарджання рашэння аб прымяненні меры дысцыплінарнага спагнання да вучня, парадак зняцця і пагашэння мер дысцыплінарнага спагнання вызначаецца згодна з дзейным заканадаўствам.
85. Педагагічнымі работнікамі прызнаюцца асобы, якія ажыццяўляюць педагагічную дзейнасць. Асноўныя патрабаванні, якія прад'яўляюцца да педагагічных работнікаў, вызначаюцца кваліфікацыйнымі характарыстыкамі, якія зацвярджаюцца ў парадку, устаноўленым заканадаўствам.
Педагагічную дзейнасць не могуць ажыццяўляць асобы:
пазбаўленыя правы займацца педагагічнай дзейнасцю;
якія маюць судзімасць;
прызнаныя недзеяздольнымі або абмежавана дзеяздольнымі;
якія не маюць права займацца педагагічнай дзейнасцю ў выпадках, прадугледжаных заканадаўчымі актамі.
Пры ўзнікненні ў перыяд ажыццяўлення педагагічнай дзейнасці абставін, якія перашкаджаюць яе ажыццяўленню, ажыццяўленне педагагічнай дзейнасці спыняецца ў адпаведнасці з заканадаўствам.
Педагагічныя работнікі ў адпаведнасці з заканадаўствам маюць права на:
абарону прафесійнага гонару і годнасці;
забеспячэнне ўмоў для ажыццяўлення прафесійнай дзейнасці;
творчую ініцыятыву, свабоду выбару педагагічна абгрунтаваных форм і метадаў навучання і выхавання, навучальных выданняў і сродкаў навучання;
доступ да вучэбна-праграмнай, вучэбна-метадычнай дакументацыі, інфармацыйна-аналітычных матэрыялаў;
удзел у абнаўленні, распрацоўцы і вызначэнні структуры і зместу структурных элементаў навукова-метадычнага забеспячэння адукацыі;
удзел у навуковай, навукова-тэхнічнай, эксперыментальнай, інавацыйнай, міжнароднай дзейнасці ўстановы адукацыі;
удзел у кіраванні ўстановай адукацыі;
павышэнне кваліфікацыі;
маральнае і матэрыяльнае заахвочванне за поспехі ў педагагічнай дзейнасці;
аб'яднанне ў прафесійныя саюзы, іншыя грамадскія аб'яднанні, дзейнасць якіх не супярэчыць заканадаўству;
штомесячную кампенсацыю расходаў на набыццё вучэбнай і метадычнай літаратуры ў парадку і на ўмовах, якія вызначаюцца Урадам Рэспублікі Беларусь.
поўную педагагічную нагрузку, устаноўленую нарматывамі;
атэстацыю ў адпаведнасці з парадкам, устаноўленым Міністэрствам адукацыі Рэспублікі Беларусь;
сацыяльныя гарантыі і кампенсацыі ў адпаведнасці з заканадаўствам;
абранне ў органы самакіравання.
Іншыя правы педагагічных работнікаў устанаўліваюцца заканадаўствам і іншымі лакальнымі нарматыўнымі прававымі актамі Установы адукацыі.
Педагагічныя работнікі абавязаны:
ажыццяўляць сваю дзейнасць на прафесійным узроўні, які забяспечвае рэалізацыю адукацыйных праграм, праграм выхавання;
выконваць прававыя, маральныя і этычныя нормы;
паважаць гонар і годнасць навучэнцаў і іншых удзельнікаў адукацыйнага працэсу;
павялічваць свой прафесійны ўзровень, праходзіць атэстацыю;
весці здаровы лад жыцця, прапагандаваць яго сярод навучэнцаў;
выконваць спецыяльныя ўмовы, неабходныя для атрымання адукацыі асобамі з асаблівасцямі псіхафізічнага развіцця;
садзейнічаць выяўленню і развіццю індывідуальных творчых здольнасцей вучняў;
весці прафілактычную работу па папярэджанні правапарушэнняў сярод вучняў Установы;
своечасова інфармаваць законных прадстаўнікоў вучня аб парушэнні ім Статута і правілаў унутранага працоўнага распарадку Установы;
аказваць уплыў на фарміраванне ў вучняў якасцей грамадзяніна, патрыёта, культуры паводзін;
выбіраць найбольш аптымальныя тэхналогіі і формы навучання і выхавання;
прапагандаваць педагагічныя веды, весці працу з законнымі прадстаўнікамі навучэнцаў;
выконваць загады і распараджэнні дырэктара Установы і яго намеснікаў, рашэнні, прынятыя педагагічнай радай;
арганізоўваць у выпадку неабходнасці своечасовую навучальную дапамогу вучням;
весці ўстаноўленую дакументацыю па выкладзеным прадмеце, па класе, прадстаўляць кіраўніцтву школы звесткі аб паспяховасці, сачыць за станам дзённікаў, падручнікаў навучэнцаў;
праводзіць мерапрыемствы, якія садзейнічаюць умацаванню здароўя навучэнцаў, арганізоўваць іх грамадска карысную працу;
на працягу навучальнага дня высвятляць прычыну адсутнасці вучня ў школе і дакладваць адміністрацыі;
наведваць сем'і навучэнцаў дома;
праходзіць папярэдні медыцынскі агляд пры паступленні на працу і перыядычныя медыцынскія агляды ў парадку, які ўстанаўліваецца Міністэрствам аховы здароўя Рэспублікі Беларусь.
Іншыя абавязкі педагагічных работнікаў устанаўліваюцца заканадаўствам і іншымі лакальнымі нарматыўнымі прававымі актамі Установы адукацыі.
Педагагічным работнікам забараняецца выкарыстоўваць адукацыйны і выхаваўчы працэсы ў палітычных мэтах або для пабуджэння навучэнцаў да дзеянняў, якія супярэчаць Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь і заканадаўству.
86. Законнымі прадстаўнікамі непаўналетніх вучняў Установы з'яўляюцца іх бацькі, усынавіцелі (удачарыцелі), апекуны, папячыцелі.
Законныя прадстаўнікі непаўналетніх навучэнцаў прадстаўляюць правы і законныя інтарэсы непаўналетніх навучэнцаў у грамадскіх адносінах у сферы адукацыі без спецыяльных паўнамоцтваў.
Законныя прадстаўнікі непаўналетніх навучэнцаў маюць права на:
азнаямленне са пасведчаннем аб дзяржаўнай рэгістрацыі, устаноўчымі дакументамі, а таксама з вучэбна-праграмнай дакументацыяй Установы;
удзел у кіраванні ўстановай адукацыі;
абарону правоў і законных інтарэсаў навучэнцаў;
азнаямленне з ходам і зместам адукацыйнага працэсу, вынікамі вучэбнай дзейнасці вучняў;
атрыманне інфармацыі аб усіх відах абследаванняў (медыцынскіх, псіхалагічных, педагагічных) навучэнцаў, якія праводзяцца ва Установе;
уважлівыя і паважлівыя адносіны педагагічных і іншых работнікаў Установы да асобы дзіцяці, стварэнне ва Установе належных умоў для ўтрымання, харчавання і выхавання, паўнацэннай адукацыі ў адпаведнасці з індывідуальнымі магчымасцямі і здольнасцямі дзіцяці;
Іншыя правы законных прадстаўнікоў непаўналетніх навучэнцаў устанаўліваюцца актамі заканадаўства і іншымі лакальнымі нарматыўнымі прававымі актамі Установы адукацыі.
Законныя прадстаўнікі непаўналетніх навучэнцаў абавязаны:
забяспечваць умовы для атрымання адукацыі і развіцця навучэнцаў;
паважаць гонар і годнасць іншых удзельнікаў адукацыйнага працэсу;
выконваць патрабаванні ўстаноўчых дакументаў, правіл унутранага распарадку для вучняў;
прымаць неабходныя меры для атрымання дзiцем агульнай базавай адукацыi;
ажыццяўляць пераемнасць у выхаванні дзяцей у сям'і і Установе;
Не дапускаецца ўмяшанне законных прадстаўнікоў вучняў у выбар педагагічным работнікам Установы метадаў навучання, якія адпавядаюць заканадаўству Рэспублікі Беларусь.
Законныя прадстаўнікі непаўналетніх навучэнцаў Установы ў адпаведнасці з заканадаўствам Рэспублікі Беларусь нясуць адказнасць за неналежнае выхаванне дзіцяці.
Іншыя абавязкі законных прадстаўнікоў непаўналетніх навучэнцаў вызначаюцца ва ўстаноўленым законам парадку.
87. Педагагічныя работнікі, навучэнцы, законныя прадстаўнікі непаўналетніх навучэнцаў у адпаведнасці з заканадаўствам Рэспублікі Беларусь нясуць адказнасць за пашкоджанне памяшканняў і пабудоў Установы, вучэбнага абсталявання, інвентару і іншай маёмасці, кампенсуюць нанесеную Установе ўрон у поўным аб'ёме.
Кіраўнік 10
МІЖНАРОДНАЕ СУПРАЦОЎНІЦТВА
88. Установа мае права ў адпаведнасці з заканадаўствам Рэспублікі Беларусь прымаць удзел у міжнароднай дзейнасці па пытаннях адукацыі, сацыяльнай работы, павышэння кваліфікацыі работнікаў (педагагічнага складу), практычнай падрыхтоўкі педагогаў, узаемадзейнічаць з дзяржаўнымі, грамадскімі, вытворчымі арганізацыямі і ўстановамі, у тым ліку замежнымі. .
89. Установа мае права заключаць пагадненні з замежнымі ўстановамі (адукацыйнымі) аб абмене педагагічнымі работнікамі і навучэнцамі, аб стварэнні сумесных (асацыіраваных) устаноў па ўзгадненні з аддзелам адукацыі Шклоўскага раённага выканаўчага камітэта.
90. Міжнароднае супрацоўніцтва Установа ажыццяўляе ў адпаведнасці з заканадаўствам Рэспублікі Беларусь.
91. Міжнароднае супрацоўніцтва ў сферы адукацыі ажыццяўляецца на прынцыпах незалежнасці, роўнасці, узаемнай выгады, узаемнай павагі ў адпаведнасці з заканадаўствам і не павінна наносіць урон суверэнітэту Рэспублікі Беларусь, нацыянальнай бяспецы і інтарэсам асобы, грамадства і дзяржавы.
Кіраўнік 11
УЛІК І СПРАВАЗДАЧНАСЦЬ
92. Установа ажыццяўляе бухгалтарскі ўлік вынікаў сваёй работы, вядзе статыстычную і іншую справаздачнасць праз заключэнне дагавора з Упаўнаважаным органам на аказанне бухгалтарскіх паслуг.
93. Пісьмовая справаздачнасць вышэйстаячым органам прадастаўляецца ў адпаведнасці з патрабаваннямі органаў дзяржаўнай статыстыкі Рэспублікі Беларусь.
94. За непрадастаўленне і скажэнне дзяржаўнай справаздачнасці, парушэнне тэрмінаў яе прадастаўлення службовыя асобы нясуць устаноўленую заканадаўствам адказнасць.
95. Праходжанне атэстацыі і дзяржаўнай акрэдытацыі Школай ажыццяўляецца ў парадку, устаноўленым заканадаўствам Рэспублікі Беларусь.
Кіраўнік 12
ПАРАДАК РЭАРГАНІЗАЦЫІ І ЛІКВІДАЦЫІ УСТАНОВЫ
96. Рэарганізацыя і ліквідацыя Установы, праходжанне атэстацыі і дзяржаўнай акрэдытацыі ажыццяўляецца ў парадку, устаноўленым заканадаўствам Рэспублікі Беларусь.
97. Рашэнне аб рэарганізацыі і ліквідацыі прымаецца Заснавальнікам або па рашэнню гаспадарчага суда або рэгіструючага органа ў выпадках і парадку, устаноўленых заканадаўствам.
98. Рэарганізацыя і ліквідацыя Установы ажыццяўляецца, як правіла, пасля заканчэння навучальнага года. Заснавальнік прымае меры па пераводу выхаванцаў і навучэнцаў з іх згоды, згоды законных прадстаўнікоў непаўналетніх навучэнцаў у іншыя ўстановы адукацыі, якія рэалізуюць адпаведныя адукацыйныя праграмы, у парадку, які ўстанаўліваецца Урадам Рэспублікі Беларусь.
Кіраўнік 13
ЗАКЛЮЧНЫЯ ПАЛАЖЭННІ
99. Выгляд Установы можа быць зменены.
100. Рашэнне аб змяненні віду Установы прымаецца Заснавальнікам па ўласнай ініцыятыве або па ініцыятыве ўстановы адукацыі пры сукупнасці наступных умоў:
абгрунтаванне неабходнасці змянення віду ўстановы адукацыі;
адпаведнасць установы адукацыі крытэрам заяўленага віду;
узгадненне з адпаведным мясцовым выканаўчым і распарадчым органам.
101. Установа абавязана ў двухмесячны тэрмін унесці ў Статут адпаведныя змяненні і (або) дапаўненні і прадставіць іх ва ўстаноўленым парадку для дзяржаўнай рэгістрацыі ў выпадках:
змены ўласніка маёмасці;
змены складу заснавальнікаў;
змены наймення ўстановы;
змяненні іншых фактычных абавязацельстваў, звесткі аб якіх у адпаведнасці з заканадаўствам павінны змяшчацца ў Статуце;
змянення заканадаўства, у адпаведнасці з якім патрабуецца ўнясенне змяненняў і (або) дапаўненняў у статут, калі іншыя тэрміны не ўстаноўлены гэтым заканадаўствам.
У выпадку змянення месцазнаходжання Установы апошні на працягу дзесяці рабочых дзён з дня змянення месцазнаходжання абавязаны накіраваць у орган рэгістрацыі адпаведнае апавяшчэнне.